zaterdag 23 april 2011

GEKOCHT MATERIAAL SPOOR 0

DE SPULLEN

Het liefste zou ik met Nederlands materieel rijden in model en alles zelfbouwen.
Men trof daar o.a. de stoomloc serie NS 7000 serie, met name de 7100 en 7400, maar later ook de diesels: Sik en de 2400 serie.
Totdat zoiets gerealiseerd is, "behelp" ik mij met Duits spul.
Ik zag de BR64 van LENZ in 2007 of 2008, de hebberigheid sloeg toe en ik heb 'm toen besteld bij de WAPSTAD in Rijswijk, (gelijk met de BR24 trouwens).
Ik was het alweer vergeten, maar tot mijn volstrekte verbazing werd ik in december 2010 gebeld door de Wapstad dat er een bestelling voor mij was binnengekomen en of ik die kwam ophalen.
Meteen een paar meter rails gekocht en thuis uitgeprobeerd. Ik wist niet wat me overkwam....
Door het verschijnen van de BR 64 heb ik mijn plezier in spoor 0 modelbouw weer teruggekregen.
De rijeigenschappen, het geluid, het op afstand ontkoppelen en het model kennen m.i. hun weerga niet in spoor 0, zeker gezien de prijs!

April 2008 Gespot bij de stand van LENZ op de Intermodellbau tentoonstelling in de Westfalenkalle in Dortmund
1 jaar later in Dortmund had ie een kleurtje en drijfwerk



2010 uitgeleverd: LENZ zet m.i. een nieuwe maatstaf met deze BR64 in spoor 0

Verder heb ik een LENZ V36



Ook niet verkeerd...





December 2010 de BR64 staat bij mij thuis, de V36 houdt 'm gezelschap


en wat rollend materieel van LENZ en 0-SCALE.
Fraaie wagons van LENZ

O-SCALE MODELS mooi gedetailleerd

http://www.o-scale-models.de/

Ik doe dus in eerste instantie wat historische concessies door met Duits materieel op een Nederlands traject te rijden (totdat ik spoor-0 NS materiaal heb).


Kuifje op bezoek in Uithoorn met allochtone chauffeur. Bobbie kijkt of er ergens konijnen zijn en Kapitein Haddock verzoekt de chauffeur om voor zich op de weg te letten.

DIGITAAL

Ik heb gekozen voor DCC.

Kiezen voor "Digitaal" heeft als gevolg dat je moet kiezen voor één systeem en dat je moet programmeren. Bijvoorbeeld: Je moet kiezen tussen X-bus of LocoNet en alle aangesloten onderdelen moeten een uniek adres krijgen en je moet ze ook vertellen wat ze moeten doen. Ze verstaan geen Nederlands, dus het moet in 'digi-taal', vaak via onhandige menu's. Maar goed, wie "A" zegt moet ook "B" zeggen.





Als control unit heb ik een UHLENBROCK Intellibox (IB) en voor de trafo een LENZ TR150.
Deze keuze van de IB en niet voor de LENZ regelaar heeft te maken met het feit dat ik ook het softwarepakket KOPLOPER gebruik, dat uitstekend samenwerkt met de Intellibox.
Verder heeft de IB twee rijregelaars en de mogelijkheid om wisselstraten te programmeren, een groot voordeel.
Met wisselstraten kun je ook seinen programmeren.

JE KUNT MET DE IB GEEN LENZ WISSELADRESSEN (CV1) PROGRAMMEREN, ALLEEN VAN LOKS! Een opmerkelijke omissie bij UHLENBROCK.
Als je een digitale wissel aansluit op de IB en probeert te programmeren in de programmeer modus, zegt de IB: "Geen lok"!  en daar kun je het mee doen.


De digitale LENZ wissels halen hun spanning en signaal direct uit de rails, dus er zijn geen draden, een elegante oplossing.
De mechanische constructie van de wisseltongen vertoont wat speling waardoor ze een beetje kantelen als er een loc of wagon over rijdt en sommige wielen ontsporen daardoor. Lenz wielen gaan er redelijk probleemloos doorheen.
Je moet dus elke digitale LENZ wissel voor het in gebruik nemen een apart uniek adres geven op CV1 (en dat gaat vreemd genoeg niet met de Intellibox. Ik doe het probleemloos met de Multi Maus van Roco ).
Het bedienen van de digitale wissels gaat dan weer wel probleemloos via de IB.

Kiezen voor de IB is kiezen voor de LocoNet databus.
UHLENBROCK is gericht op Märklin en niet op de X-bus van bijv. LENZ en ROCO.
Lenz noemt zijn X-bus "XPressNet". Er is natuurlijk niets mis met Märklin, maar je merkt dat er twee kampen zijn. Fleischmann zit dan weer aan de LocoNet kant bijvoorbeeld.
X-bus en LocoNet communiceren niet goed met elkaar, dat is jammer, het dwingt je om voor één van beide te kiezen.
Dat heeft consequenties voor het systeem dat je gebruikt, zoals bezetmelders en schakelmodules.
UHLENBROCK heeft een adapter waarmee X-bus protocol naar LocoNet protocol wordt omgezet, dit noemen ze de "Maus Adapter (nr. 638409)". Dat is op zich mooi, een poging tot samenwerking, maar de praktijk is, zoals gewoonlijk, anders.
http://www.uhlenbrock.de/INTERN/29/Info.htm%21Wert=63840

Het werkt bij mij niet feilloos, maar ik kan via die adapter met de Roco MultiMaus en de Lenz LH90 muis (beiden X-bus) via de IB lokomotieven en wissels bedienen.
De draaiknop van de X-bus muizen voor de snelheid stuurt de IB niet goed aan want als je de rijregelaar opendraait krijg je in plaats van 0% tot 100%  eerst 0% tot 50% en als je verder draait weer 0% tot 50%. Zowel de Roco als de Lenz muis vertonen dit verschijnsel via de adapter. Ik moet nog uitzoeken hoe dit komt.
Met de Roco Multimaus en LH90 kun je overigens makkelijk LENZ wissel CV's programmeren en het is natuurlijk een "handheld mouse", waardoor je met de lok mee kunt lopen.
Via de Maus Adapter (nr. 638409) van UHLENBROCK kan ik de IB met  2 x-bus controllers bedienen.


Je kunt (in theorie) wel LENZ boosters aansturen vanuit de IB (uitgang CDE), dus tot op zekere hoogte zijn de systemen door elkaar te gebruiken.
Toch blijf ik het hetzelfde gevoel houden als bij Microsoft en Aple:  Het gaat om het afschermen van de markt en de belangen van de gebruikers staan op de tweede plaats.
Toch zijn er wat haken en ogen zoals we verderop zullen uitleggen.
Het omgaan met DCC viel mij erg tegen. Het was voor mij een heel geploeter om alles aan de praat te krijgen en het kost zeer veel tijd.
Ik wil daarom het electronische gedeelte zo simpel mogelijk houden en de automatisering van de modelbaan tot het absoluut noodzakelijke beperken.
Voor LocoNet (en X-bus) is er een Nederlandse leverancier met aardige oplossingen voor een m.i. redelijke prijs: ROSOFT http://www.rosoft.info/Producten-LocoNet.html


SOFTWARE PAKKET "KOPLOPER"
Via een USB kabel een feilloze communicatie met de UHLENBROCK IB. Dit bleek één van dre zeldzame dingen die meteen goed werkten in het DCC domein.




HET WEL EN WEE VAN ABC

Ik wil in principe het electronische deel zo eenvoudig mogelijk houden om eerder genoemde redenen.
Het DCC ABC systeem van LENZ leek een paar aardige mogelijkheden te bieden zonder al te veel rompslomp.
LENZ zegt zelf : "
Ein punktgenaues Halten vor Signalen ermöglicht die innovative ABC (Automatic Braking Control)-Technik -natürlich auch für Wendezüge.
Mit Hilfe der neuen ABC-Module erkennt der Lokdecoder drei verschiedene Signalzustände: "Fahrt frei", "Halt", "Langsamfahrt" und verhält sich entsprechend: Durchfahrt, Anhalten (mit einstellbarem Bremsweg), Bremsen auf die im Decoder gespeicherte Langsamfahrgeschwindigkeit. Nähert sich der Zug dem Signal in Gegenrichtung, so wird es nicht beachtet.
Während des Halts können alle Funktionen weiterhin geschaltet werden und man kann natürlich rückwärts wieder vom Signal wegfahren."

Zie ook:
http://www.tonystrains.com/technews/lenz-asy-abc.htm

LENZ brengt dus een paar elctronische modules op de markt die met weinig gedoe automatisch afremmen en pendelen mogelijk zouden maken. Het leek mij leuk om automatisch te kunnen pendelen van het ene eindpunt naar het andere eindpunt.

Het ging echter niet zo simpel als het lijkt.
Zie bijvoorbeeld ook de discussie op http://forum.beneluxspoor.net/index.php/topic,4700.0.html
http://nigelcliffe.blogspot.com/2009/06/abc-stoppingslowing.html


Ik ben begonnen met de LENZ BM1 module te testen (art. no. 22600).





Als je 1 diode toevoegt in de bovenste rij werkt het ook met de IB


http://www.lenz.com/products/modules/bm1.htm
http://www.digital-plus.de/pdf/b_22600_d.pdf
Het systeem werkt volgens het principe van asymmetrische DCC. http://www.holleman.demon.nl/treinen/asymmetrisch.htm

Ik heb het getest op een spoor 0 baan met de de BR 64 en de V36 van LENZ.
Hieronder een paar aantekeningen:

Op mijn UHLENBROCK Intellibox, werkte de BM1 niet.

Met een extra diode (dus 5 i.p.v. 4) werkt het overigens wel, maar niet betrouwbaar.

Als je digitale wissels gebruikt van LENZ, bijvoorbeeld art. nr. 45041/42 moet je opletten dat deze niet binnen de ABC-remsectie vallen, want zij ontlenen hun spanning aan de rails en als die via asymmetrische DCC wordt geleverd, werken de wissels onbetrouwbaar.

De IB kun je instellen op 2 baanspanningen: voor spoor N en voor HO. Ik gebruik HO, want de instelling "N" geeft een iets lagere baanspanning (12V~), wat weer een negatieve invloed heeft op de werking van ABC. "Spoor 0" kent mijn IB niet.
Een zo hoog mogelijke baanspanning lijkt het meest betrouwbare resultaat te leveren.

De gebruikte trafo's voor de voedingsspanning bleken verschillende resultaten op te leveren. De LENZ TR150 levert 15V~ onbelast, maar bijvoorbeeld de Uhlenbrock TR150 zou onbelast bijna 17V~ leveren, net als Märklin 6002, wat een iets hogere baanspanning oplevert en daarmee een meer betrouwbare wisselbediening.
Dus voor de IB is de Uhlenbrock TR150 of de Märklin 6002 de betere combinatie voor het ABC systeem.

Tevens dienen er LENZ decoders te worden gebruikt en wel uitsluitend uit de serie "Gold" en "Silver". Andere decoders zoals van ZIMO zouden ook ABC herkennen, maar ik heb daar geen ervaring mee.

Ook moeten in die lokdecoders de juiste CV's worden gezet.

Let op: In de rangeer modus (in de BR64 en V36 is dat F5) werkt het ABC systeem ook niet.

http://www.digital-plus.de/pdf/Decoder_V36.pdf
Met CV 51 bit 0 zet je constante remweg aan.
Met CV 51 bit 1 zet je ABC aan.
Met CV 51 bit 2 wordt de richtingsafhankelijkheid geactiveerd en gedeactiveerd.
Met CV 51 bit 3 kun je het automatische pendel systeem in werking stellen.
Met CV 52 kun je de remafstand voor de constante remweg instellen (van CV51 bit0).

Een punt van aandacht bij bit programmering is dat LENZ een afwijkende bit telling hanteert, de standaard is van bit 0 tot en met bit 7 maar LENZ telt van 1 t/m 8. Dus als je een niet-LENZ control gebruikt om te programmeren moet je van 0-7 gebruiken en als je een LENZ unit gebruikt, moet je van 1-8 gebruiken.

Op enkel spoor, waar naar twee kanten wordt gereden, kun je slechts één kant op de BM1 gebruiken omdat de overliggende spoorstaaf altijd direct met de regelaar of booster moet zijn verbonden.

Ik heb LENZ over mijn bevindingen een mailtje gestuurd en kreeg zowaar keurig antwoord:
Commentaar van LENZ helpdesk (Wed, 16 Mar 2011 08:49):
Dear Mister Dekker,
we thank you for the e-mail.
Thats all correct what you have tested.
For the full ABC function you will need a booster wih symmetrical output. 
The booster from the I-Box have it not. You have to use a LV 102 at the DCC booster exit. So you will not have problems.
Best regards
Thorsten Gradl

De standaard voor het digitaal protocol DCC is weliswaar wereldwijd vastgesteld, maar UHLENBROCK en LENZ blijken dus niet zonder meer uitwisselbaar en lijken daar ook geen belangstelling voor te hebben.
Een beetje het Microsoft en Apple verhaal zeg maar, maar dan op de modelbaan.
http://www.nmra.org/standards/DCC/
Mijn ervaring is dat je alles van LENZ moet gebruiken opdat het ABC systeem correct werkt en anders is het ploeteren geblazen. Dat is voor mij een reden om het ABC systeem uiterst terughoudend toe te passen.

NS (ex SS) post- en bagagewagen
BR64


V36


LENZ tankwagens





LENZ Post- und Packwagen PwPosti 34

Baan in aanbouw

De Rode Donderbussen die bij de V36 horen
Laag perspectief. Het baanontwerp is nog in ontwikkeling.